Chełm: 10 powodów, by tu zajrzeć
- Podziemne labirynty Chełma mogą liczyć nawet 40 km. I są unikatem na skalę światową! Ich początki giną w mroku historii. Prawdopodobnie po raz pierwszy mieszkańcy osady (podniesionej do rangi miasta przez Władysława Jagiełłę) zaczęli drążyć tunele około XIII w. Pierwsze korytarze powstały w okolicach góry zamkowej. Wbrew pozorom nie było to trudne zadanie, ponieważ Chełm leży na obszarze zbudowanym z miękkich skał: kredy, wapienia oraz margli.
- Paweł Antoni Fontana (1696–1765) – architekt pochodzący z Włoch, z okolic jeziora Como. Jeden z przedstawicieli architektury barokowej w Polsce, nadworny architekt Pawła Sanguszki, tworzący głównie na Lubelszczyźnie i Podlasiu. Zaprojektował kościół parafialny w Lubartowie, kościół popauliński we Włodawie, kościół popijarski pw. Rozesłania Apostołów w Chełmie oraz kościół i klasztor misjonarzy w Zasławiu. Paweł Antoni Fontana jest przedstawicielem późnego baroku w Polsce. Jego projekty charakteryzuje dążenie do integracji przestrzeni i bryły, łączenie planu podłużnego z centralnym w celu ujednolicenia wnętrza budowli.(http://teatrnn.pl)
- Dyrekcja Cała sprawa zaczęła się w 1925 roku, gdy władze odrodzonej Rzeczpospolitej wpadły na pomysł, aby przenieść Dyrekcję Kolei Państwowych znajdującą się w Radomiu nieco bardziej na wschód. Chodziło o lepszą obsługę wschodnich rubieży kraju, a urzędująca w centralnej dzielnicy dyrekcja nie spełniała tej funkcji. Nie mniej istotna była chęć deglomeracji i wzmocnienia słabszych miast. To właśnie dlatego zdecydowano się na mały, niepozorny Chełm. W ciągu kilku lat, mimo protestów niezadowolonych ze zmiany radomian, miał tu powstać nie tylko nowoczesny biurowiec dla pracowników kolejowej dyrekcji, ale też nie mniej nowoczesne osiedle mieszkaniowe – cała w pełni funkcjonalna dzielnica. Prace projektowe nad osiedlem zlecono dwóm architektom: Adamowi Kuncewiczowi i Adamowi Paprockiemu z warszawskiej Spółdzielni Architektonicznej Pracowników Zakładu Architektury Polskiej. W nieco ponad rok (sic!) przygotowali oni koncepcję całej dzielnicy, zaplanowanej na powierzchni ponad 50 hektarów na północny wschód od starego Chełma. Według planów architektów osiedle, wzorowane na koncepcji miasta ogrodu Ebenezera Howarda, miało mieć kształt orła. W miejscu korpusu stanąć miał właśnie budynek biurowy dla 740 pracowników kolei oraz dom mieszkalny dla prezesa (siedem pokoi i kuchnia). Dalej od korpusu, na skrzydłach, zaplanowano 33 domy bliźniacze dla wyższych urzędników i 152 domy wielorodzinne dla pozostałych pracowników.(Filip Springer)
- Historia Chełma – miasto pogranicza wschodniej i zachodniej Słowiańszczyzny, to w przeszłości miejsce współistnienia wielu narodowości, wyznań i kultur. Od średniowiecza na ziemi chełmskiej mieszkali prawosławni, katolicy i Żydzi. W wiekach późniejszych wyznaniowo-kulturową mozaikę uzupełnili protestanci i grekokatolicy, wyznawcy prawosławia związani z Rzymem unią brzeską. W mieście rozbrzmiewał język polski, ruski i hebrajski. W świątyniach, szkołach i na wąskich uliczkach dawnego Chełma różnojęzyczna społeczność prowadziła codzienne życie. Pozostałością barwnej historii są budowle, obyczaje i niezwykły klimat miasta. Początki Chełma sięgają wczesnego średniowiecza. W epoce pierwszych Piastów region związany był z Grodami Czerwieńskimi, obszarem spornym między Rusią a Polską. W XIII w. ziemia chełmska weszła w skład Księstwa Halicko-Włodzimierskiego, którego najwybitniejszy władca książę Daniel Romanowicz wybudował w Chełmie monumentalny zamek. Budowla stała się główną siedzibą władcy, obdarzonego w 1253 r. tytułem króla Rusi. Tym samym przez prawie półtorej wieku Chełm był się stolicą odrębnego księstwa
- Przyroda Na odcinku zaledwie sześciu kilometrów spotkamy aż 11 pomników przyrody, w tym pojedyncze drzewa lub ich grupy.W ich sąsiedztwie lub na trasie spaceru rośnie wiele innych interesujących roślin, a przy okazji możemy również zapoznać się z zabytkami Chełma – świadkami ciekawej i burzliwej historii tego miasta. W niewielkiej odległości od miasta : Brzeźno – florystyczny i torfowiskowy rezerwat przyrody, Bagno Serebryskie – torfowiskowy rezerwat przyrody, Wolwinów – florystyczny rezerwat przyrody, Stawska Góra – florystyczny rezerwat przyrody, Torfowisko Sobowice – torfowiskowy rezerwat przyrody,
- Galeria 72 Inicjatorem i pomysłodawcą Galerii 72 w Chełmie był Kajetan Sosnowski – artysta należący do ścisłej czołówki polskiej awangardy powojennej. Od początku swego istnienia do chwili obecnej Galeria 72 – integralnie związana z Muzeum Ziemi Chełmskiej – mieści się w zespole architektonicznym popijarskiego klasztoru, przylegającego do wysokiej klasy późnobarokowego kościoła pw. Rozesłania św. Apostołów. Łącznie chełmska kolekcja sztuki współczesnej posiada blisko 2000 obiektów z zakresu malarstwa, rzeźby, grafiki, rysunku, fotografii i instalacji, w tym 397 przykładów sztuki obcej oraz 158 prac autorstwa Polaków zamieszkałych na stałe poza granicami kraju.
- Wodniczka jest jednym z najrzadszych ptaków wróblowych kontynentalnej Europy. W roku 2012 krajowa populacja liczyła ponad 3250 śpiewających samców. Stanowi to ok. 25 proc. populacji światowej, co czyni Polskę liderem w skali całej Unii Europejskie.Na obszarze Chełmskich Torfowisk Węglanowych w roku 2012 obserwowano 195 śpiewających samców wodniczki.
- Powietrze – kto był ten wie…. podwyższony poziom tlenu.
- 10 minut od Chełma – w okolicy ok 10 minut od Chełma mamy sporą liczbę atrakcji turystycznych. Zamki i grodziska: Krupe, Sielec, Chełm, Przysiółek, Sajczyce, Bieławin, Stołpie, Busówno, Horodysko, Busieniec, Pohulanka, Kukawka, Zagrody, Siedliszcze, Kanie. Rezerwaty: Wolwinów, Srebrzyszcze, Brzeźno, Rozkosz, Sobowice, Stawska Góra. Drewniana architektura: Dubienka, Sawin, Wojsławice. Pałace i parki podworskie: Sielec, Rejowiec, Kanie, Siedliszcze, Kulig, Chylin, Świerże, Dorohusk, Wólka Leszczańska, Kasiłan, Depułtycze, Raciborowice, Srebrzyszcze, Bończa, Krasne, Mogilnica(moj faworyt), Okszów, Staw, Strzelce, Wojsławice, Zamieście. I piramida w Krynicy !
- Ludzie – co tu dużo gadać : najlepsi.
- GOLEM też jest z Chełma !
- KUCHNIA. Gospoda Sto Pociech, ul. Pocztowa 38. Wypowiedz magiczne zaklęcie „Chełm4free” i poczekaj… Czasami dzieją się tam cuda.
2022
